Belesar; románico e viño.

Distancia	20 km
Dificultade	Moderada
Tempo	5,5 horas
Tipo de Roteiro	circular
M.I.D.E.	1.2.2.3.
BTT	Apta
Descarga Roteiro	Track da ruta
Geocaching	Mapa do tesouro
FOTOS	FOTOS

Esta vez non presantamos unha ruta máis, esta ruta que recorre o corazón da Ribeira Sacra lucense transitando por unha calzada romana, fragas e pumares ou viñedos colgados en socalcos sobre o río Miño, e todo sin olvidar as fantasticas igrexas románicas; unha explosión de sentimentos que nos transportan ao medievo.

Belesar é unha das aldeas máis fermosas polas que baixa o río Miño, enclavada no fondo de un espectacular canón e rodeada de viñedos e carballeiras. Iniciamos a nosa pateada na mesma aldea e ascendemos por unha pequena pista entre as casas para ir gañando altura; imos ascendendo e deixamos o asfalto e as viñas para entrar en unha fermosa e espesa fraga de carballos e castiñeiros con un camiño rosdeado de espeso musgo, a humidade é moi elevada e a luz volvese tenue pero o que chama a atención de este treito é a fisionomía co camiño, estamos pisando unha calzada romana, xa algo deteriorada pero aínda empedrada. Buceando na rede atopei que era unha vía secundaria que saía da vía XVIII ata chantada; o camiño zigzagueante que segue a calzada para ascender a fraga fai que reciba popularmente o nome dos Codos de Belesar.

Na zona máis elevada da carballeira a calzada romana desaparece ou está cuberta por terra, follas e ourizos, tamén a presenza maioritaria de carballos vai dando paso a retorcidas caracochas que neste tempo cubren o chan de castañas, follas e ourizos. O camiño remata en unha pequena aldea chamada A Portela; está formada por media ducia de casas e algunha cabra, tamén é verdade que aquí tivemos o gran susto da xornada; chegando ás casas da Portela apareceunos no medio do camiño un enorme e roñón mastín leonés que en un primeiro momento fíxonos dar un paso atrás e non movernos, o can achegouse a nós e lambeunos a man, pouco a pouco fomos avanzando deixando atrás o can pero sin deixar de pensar en él.

Deixamos atrás a Portela e tamén a aldea de Montecelo para ir achegandonos ata Diomondi, como podemos ver nesta fotografía o aspecto do terreo cambia totalmente, en poucos metros abandoamos a espesa fraga para entrar en unha zona de suaves prados con moitas vacas, regatos e pumares de maceiras que neste tempo aínda teñen algún froito nas suas polas. As fermosas corredoiras desaparecen e dan paso a unha estrada rural, estreita e pouco transitada que trillan os pes pero para nada estropean a paisaxe.

Cando chegamos a Diomondi recordamos por que a esta bisbarra se lle chama a Ribeira Sacra, entre as poucas casas da aldea encontramos a fermosa igrexa románica de San Paio de Diomondi, templo románico do S.XII  e Monumento Nacional dende 1931 no que destacan as arquivoltas con motivos xeométricos, os capiteis historiados soportados por columnas de marmol liso, a fachada esta coroada por unha austera espadaña. Esta igrexa pertencía a un antigo mosteiro medieval no que descansaban os seus bispos en periodo estival.

 Deixamos atrás Diomondi e xa vemos a man esquerda o pazo de Cortes, típica construcción da fidalguía galega do S.XVIII, lamentablemente é privado e non visitable como a maior parte do patrimonio galego. Continuamos pola estrada e chegamos a Galegos tomando unha pista ascendente entre as casiñas para acabar nun comodo camiño que entre corredoiras e en cómodo descenso deixaranos en San Estevo de Ribas de Miño, sempre entre caracochas e carballos formando un paseo de gran beleza.

Esta fotografía non fai xustiza do que é San Estevo de Ribas de Miño, pero sacar unha foto con unha cámara compacta en un lugar reducido pola vexetación é extremadamente complicado, ademáis calquera pode buscar unha foto mellor en internet,con esta imaxe podemos ver a influencia mateana no templo. San Estevo e sin dúbida a xoia do románico da Ribeira Sacra, Monumento Nacional dende 1931, destaca a marabilla do seu rosetón pero para mín o mellor é este timpano con catro arquivoltas e os seus músicos que nos recordan a obra de Mateo na catedral compostelana.  A espadaña situase  fora da estructura da nave en un muro exterior que serve coma punto de apoio a estructura do ábside.

Saímos de San Estevo de Ribas de Miño por unha pequena estrada asfaltada entre a fraga e que non nos abandonará en uns quilómetros, é certo que os tramos de alfalto perden bastente en unha ruta, pero neste caso a beleza da contorna fai que para nada pensemos no firme do chan; pronto cruzaremos a estrada xeral que comunica Chantada com Monforte e entramos na pequena aldea de Pesqueiras para ir calexeando por ela ata abandonala entre viñedos e socalcos como se pode ver na fotografía. Este cómodo paseo remata ao cruzar a presa de Belesar, verdadeiro espanto arquitectónico e natural. Dende a presa a pista de cemento convertese en unha forte pendiente asfaltada que se fai bastante dura, a uns 1500 metros da presa tomamos un desvío a man esquerda que nos volve a introducir no monte para chegar a igrexa de Santa María de Pesqueiras.

Santa María de Pesqueiras é unha fermosa igrexa románica onde paramos para xantar, está rodeada de un espeso souto de castiñeiros e formaba parte de un antigo convento bieito anterior ao S.X e habitado polas monxas ata o S.XVI na que San Paio de Antealtares o cede ao marquesado de Astorga; a simpleza exterior e a sua robusted románica fan de este templo un dos mellores monumentos da Ribeira Sacra, e parece ser, nos non o vimos por que estaba pechada, que o seu interior está decorado con ricas policromías medievais.

Deixamos atrás a igrexa de Pesqueiras por este fermoso camiño ascendente, pronto chegaremos ao lugar de outeiro no que volvemos a tomar a pista asfaltada recorrendo uns tres quilometros de aldeas e terras de labor, este tramo faise algo aburrido pero ao ser costa abaixo pronto se percorre.

Ao pouco de cruzar de novo a estrada xeral chegamos a Ponte sobre o río Asma, outro dos lugares lindos e fermosos que percorre esta ruta. Prácticamente o que nos queda ata o final é camiño asfaltado; a fisionomía da paisaxe cambia totalmente e agora da espesura da fraga pasamos a fermosos viñedos cultivados en socalcos, pequenas terrazas que a modo de grada ata o río remontan a ladeira para posibilitar o traballo na viña. O traballo para conseguir este preciado caldo mencía é durisimo debido a imposibilidade de mecanizar o traballo.

Os dous últimos quilómetros do roteiro fanse algo duros para os xeonllos, comenzamos a baixada do canón do Miño ata Belesar entre os viñedos, pouco a pouco entre curvas e practicamente todo o tempo por pistas rurais entre vides e adegas imos curva a curva baixando ata Belesar atravesando a un quilómetro do final da ruta un pequeno regato que se salva saltando entre ben colocadas laxes fronte a un bonito muiño.

  

Poida que as fotografías non fagan xustiza da fermosura da ruta, e moito menos esta pobre redacción pero animamosvos a que fagades un dos roteiros de sendeirismo máis fermosos de Galicia, que disfrutedes das suas fragas. do río Miño, das viñas e dos seus productos, que si preguntades a algún veciño, como foi o noso caso, seguro que vos venderán un excelente Ribeira Sacra da casa que supera a calquera caldo comercializado e a prezos moi baixos. Si a ruta a facedes en maio comentaronnos que vernden unhas cereixas moi gordas.

Esperamos que vos guste a ruta e xa nos contaredes....  E por certo, non olvidedes de buscar o noso geocache!!!





Fragas do Eume - Camiño da Ventureira

Distancia	7,5 km
Dificultade	Baixa
Tempo	2, 5 horas
Tipo de Roteiro	circular
M.I.D.E.	1.1.3.2.
BTT	Apta
Descarga Roteiro	Track da ruta
Geocaching	Mapa do tesouro
FOTOS	FOTOS

Iniciamos unha nova tempada de sendeirismo e os Carcochas queremos presentarvos unha das nosas rutas favoritas, o chamado Camiño da Ventureira que percorre a chamada Fraga Vella do Eume. Esta foi para nós o  bautismo de adultos no mundo do sendeirismo, e todo gracias as antigas Andarelas e aos seus estupendos guías que se acabaron convertendo para nós en uns verdadeiros amigos.

Volvemos varias veces con amigos a percorrer esta ruta e agora amosámosvola a vos para que disfrutedes unha tarde aventureira ou vos bauticedes no monte en unha paraxe espectacular.

Xa que chegou o outono e decidimos volver a poñer as botas, para iniciar a tempada, o Camiño da Ventureira era unha opción asequible para facer en unha tarde de sábado, sen presas e sin suar demasiado. Collemos o coche e diriximonos ata o mosteiro de Caaveiro sin recordar que os últimos quilómetros da estrada están cerrados ao tráfico en época estival. Cando chegamos ás Fragas esta foi a sorpresa, e esperamos o bus gratuíto que pon a Diputación ata a Ponte de Santa Cristina, a escasos metros do mosteiro de Caaveiro. A verdede é que o sistema de bus está francamente ben e é unha magoa que non se manteña en pontes e fins de semana de todo o ano, pero iso sí, recordade que hai que retirar os billetes de ida e volta no Centro de Interpretación.

Como se pode ver en esta fotografía o inicio da ruta facemolo na mesma ponte de Santa Cristina, o lugar onde remata a estrada asfaltada que sube a Caaveiro; nós non cruzamos a ponte e seguimos de frente por unha ancha pista de terra deixando sempre o río Eume a nosa man esquerda. O camiño ancho que vemos nesta foto pronto se vai convertendo en un estreito sendeiro espectacular. A verdade é que o camiño non ten perda algunha e avanzamos entre troncos e pedriñas en un continuo rompepernas.

Este tramo do noso roteiro coincide co recorrido do GR Camiño do Medievo que vai dende Betanzos ata Ortegal, poucas son as marcas vermellas e brancas que nos imos atopar, pero hai algunha como se pode ver nesta foto; tamén podemos ver algunha pintadiña de cor azul, posiblemente do Clube de Montaña de Ferrol. A fermosura de este tramo, para min os mellores da ruta debense ao natureza abraiante que rodea o sendeiro, con castiñeiros, carballos, moitas abeleiras, salgueiros e o que máis impresiona, polo menos para min son eses enormes fieitos e o manto de musgo que o cubre todo... este ano un pouquiño menos debido ao recente lume. E tal a espesura que por veces non nos damos de conta de que hai un río ao noso carón, e fascina a tenue intensidade da luz.

Este sendeiro tan só ten como sobresalto unha pequena baixada de uns 50 metros entre as árbores, nada que non se poida facer con cuidado; pronto chegamos a central hidroeléctrica do Parrote, unha estructura de forrada de pequenas pedriñas que tampouco rompe demasiado co entorno, pode ser un lugar válido para facer unha paradiña, picar algo e beber un grolo de auga. Continuamos o noso camiño pola pista asfaltada, como podemos ver o desnivel ascendente é brutal, pero en uns 100 metros xa a abandonamos, tomando as escaleiriñas que nos introducen de novo na fraga a man esquerda tras pasar a curva de ferradura. Este novo tramo volve a ser similar ao que xa fixemos e remata na central hidroeléctrica do Eume, esta sí unha mole espantosa dos anos 60 que debemos atravesar ata antiga central da Ventureira, xa abandonada por esta última. Algunha vez nos temos feito a parada do xantar nas escaleiras de esta vella central



Cruzamos o Eume e entramos no concello da Capela; a partir de aquí percorreremos a ribeira norte do río. Iniciamos un tramo asfaltado de 1´5 km ata chegar a unha entrada de novo ao monte a man esquerda, podemos ver unha indicación. Este tramo da ruta xa non é de Fraga vella, percorremos camiños de terra interrumpidos por un par de regatos, e aínda que non tan bonito como a ribeira sur do Eume non deixa de ter o seu encanto; a vexetación xa se fai menos densa, continuán as mesmas árbores pero iso sí xa están presentes os tipicos eucaliptos e piñeiros. Esta zona da ruta estivo máis afectada polo incendio e a ausencia de vexetación é máis evidente, aínda que iso sí permitenos gozar do Eume e do seu canón desde a altura.

Como por arte de máxia o cómodo camiño morre en un novo sendeiro proximo ao mosteiro de Caaveiro, sinal de que xa estamos chegando ao cenobio e que nos volvemos a introducir na imenmensidade da fraga. Chama a atención de este mosteiro para quen non o coñece o seu tamaño, reducido, por que o que temos que ter en conta é que nel nunca viviron máis de nove monxes que buscaban o refuxio eremítico na espesura da fraga. Fermoso e moi deteriorado este mosteiro medieval foi a última morada de San Rosendo Eiriz alá no S.XI, e pese a algún intento posterior foi abandoado tras a desamortización de Mendizabal en 1835. Como é lóxico é visitable pero teremos que consultar os horarios.

O certo é que a ruta xa remataría baixando ata a ponte de Sta Cristina, nos decidimos facer unha pequena derivación ata o muiño xa derruído do río Sesin e a sua ponte, de un só arco pero realmente bonita; non son máis que uns metros dende o mosteiro por un camiño empedrado pero vale a pena. Tan só nos queda volver sobre os nosos pasos ata o mosteiro e baixar ata a Ponte de Santa Cristina onde iniciamos a ruta.

Esperamos que vos guste a ruta, buscade o noso geocache e xa nos contaredes como vos foi!!!!